Bạn có biết? Củ đậu là một trong những loại rau phổ biến và bổ dưỡng trong ẩm thực Việt Nam. Với hương vị ngọt ngào, độ giòn và mềm đặc trưng, nó được dùng chế biến thành nhiều món ăn ngon, hấp dẫn và rất hợp khẩu vị. Hãy để Việt Fresh gợi ý cho bạn những món ăn ngon từ củ đậu và giới thiệu chi tiết cách thực hiện dưới đây nhé!
Củ đậu là gì?
Củ đậu còn có tên gọi khác là Củ sắn. Danh pháp khoa học của nó là Pachyrhizus erosus (L.) Urb, (Dolichos erosus L.) và thuộc họ Fabaceae (Đậu)
Đây là loại cây dây leo, sống 1 năm. Rễ dày, xoắn, đôi khi hơi dẹt, vỏ ngoài có màu vàng bẩn. Thân cây hóa gỗ, cành có lông thưa và rụng sớm. Các thùy kép bao gồm ba thùy rộng, nhẵn, dài 4-8 cm, rộng 4-12 cm, các thùy bên xiên, ba dây thần kinh đáy, đám rối tĩnh mạch và rìa hơi có khía. Các cuống lá kép dài 7–15 cm và các lá kèm theo rụng sớm.
Cụm hoa mọc thành cụm xen kẽ nhau. lá bắc nhỏ; hoa mọc dày đặc với phần trên màu đỏ tía hoặc màu hoa cà. Hoa hình chuông, dài, có bốn răng. Các cánh hoa có móng vuốt dài, hình mắt chim có cờ, hai tai nhỏ và môi gần như hình lưỡi liềm, nhị 2 chùm; bông bầu có lông; Quả hơi có lông, không có cuống, dài 12 cm, rộng 12 mm, có khía hạt hơi lõm. Quả có tới 9 hạt, đường kính khoảng 7 mm, hình hột đậu. Hạt củ đậu cứng khó nghiền nát.
Phân bố
Cây củ họ đậu có nguồn gốc từ Mexico và Trung Mỹ và được trồng rộng rãi ở các vùng nhiệt đới của Nam và Bắc bán cầu. Ở châu Á, Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Indonesia, Philippines, Ấn Độ và Trung Quốc trồng các loại cây trồng lớn nhất.
Cây củ đậu thích nghi với khí hậu nhiệt đới nóng ẩm. Cây cho nhiều trái trong năm đầu tiên, rụng lá và chết vào mùa đông. Tuy nhiên, củ ngầm (củ rễ) thường sẽ nảy mầm vào mùa xuân tới.
Thành phần
Củ (các loại đậu) sau khi gọt vỏ chứa tới 90% độ ẩm. 2,4% tinh bột; 4,51% đường tổng số (được biểu thị bằng glucose), 1,46% protein, 0,39% khoáng chất, không chất béo, không tanin, không axit hydrocyanic, ngoài ra nó còn chứa peroxidase, amylase và phosphorase
Hạt củ đậu chứa 12,27% độ ẩm. 20,13% chất béo; 30,61% protein; 4,8% tanin; 5,85% tinh bột; 3,25% tổng số đường (được biểu thị bằng glucose). Hạt đậu chứa độc tố có tên rotenone C23H22O6 và tephrosin C23H22O7.
Một hỗn hợp các chất vô định hình, chủ yếu là retinoids và pachyridine, cũng được chiết xuất. Tỷ lệ rotenone trong hạt đậu là từ 0,56 đến 1,01%. Lá cây cũng chứa: Rotenoids, pachyridine và steroid tự do.
Lưu ý tác hại hạt củ đậu
Trẻ em tuyệt đối không nên ăn hạt củ đậu vì khi nó được hấp thụ vào cơ thể, rotenone sẽ ức chế hô hấp tế bào, gây tăng sinh lactate, nhiễm toan, tăng hình thành gốc tự do và gây chết tế bào.
Sau khi ăn khoảng 30 phút đến 1 giờ, người bệnh có thể có các biểu hiện như nhức đầu, chóng mặt, đau bụng, buồn nôn, lừ đừ. Ở mức độ nặng hơn, rotenone gây suy nhược thần kinh, khiến người bệnh hôn mê, co giật, suy hô hấp, ngừng tim và tử vong nhanh chóng.
Cụ thể, đối với ngộ độc rotenone hạt đậu, không có thuốc giải đặc hiệu và các triệu chứng có thể diễn tiến rất nhanh, có thể tử vong trong vòng 2-5 giờ. Chính vì vậy, các bác sĩ khuyên cha mẹ nên đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế nếu trẻ có những biểu hiện bất thường sau khi ăn trái cây, hạt lạ để giúp kiểm soát tình trạng ngộ độc.
5 tác dụng nổi bật từ cây củ đậu
Hỗ trợ tiêu hóa
Trong hệ tiêu hóa, inulin đóng vai trò rất quan trọng giúp tăng cường sức đề kháng cho đường ruột. Chất này có tác dụng chữa tất cả các vấn đề về tiêu hóa thường có trong rau củ quả.
Cùng với chất xơ, đậu còn chứa lượng inulin rất cao, giúp hỗ trợ tiêu hóa và dự trữ nhiều chất dinh dưỡng hơn trong đường ruột. có tác dụng nhuận tràng và giảm tiết axit dạ dày.
Giảm cholesterol
Chất xơ cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ruột hấp thụ quá nhiều cholesterol. Học cách nấu món ăn từ cây củ đậu đặc biệt tốt cho người bị táo bón. Vì vậy đừng quên cân nhắc loại nguyên liệu này trong chế độ dinh dưỡng cho đường ruột của bạn!
Ổn định đường huyết
Các loại củ đậu được nhiều chuyên gia đánh giá cao trong việc ổn định lượng đường trong máu và ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Ngoài ra, inulin có rất ít calo nhưng lại giúp cơ thể bổ sung lượng đường thiết yếu.
Giúp xương chắc khoẻ
Các oligofructocinurin có trong đậu giúp xương chắc khỏe. Có được điều này là nhờ sử dụng các khoáng chất làm giảm tốc độ mài mòn và tăng khả năng hấp thụ canxi vào xương. Các loại đậu cũng cung cấp kali, magiê và mangan. Đây đều là những chất chống loãng xương rất tốt, đồng thời canxi là khoáng chất quan trọng cho sự phát triển của răng.
>> Tìm hiểu chi tiết: Củ đậu có tác dụng gì?
Chống stress, căng thẳng
Củ đậu giúp làm dịu cơ thể và giảm căng thẳng. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa suy nhược thần kinh và đau cơ. Đồng thời, kính áp tròng được cho là có tác dụng thư giãn cơ khi sử dụng thường xuyên.
Củ đậu nấu món gì ngon?
Bạn đã bao giờ ăn thịt bò và củ đậu, đậu củ xào trứng muối hay súp củ đậu luộc chưa? Nhiều bà nội trợ hằng ngay vẫn còn đang băn khoăn củ đậu chế biến có món gì ngon? Dưới đây là 7 món ăn mà Befresh gợi ý đến bạn để có thể sử dụng củ đậu một cách đúng đắn hơn nhé!
Củ đậu kho thịt
Nguyên liệu:
- 400g thịt ba chỉ ngon
- 1 quả dừa xiêm
- 1 – 2 củ đậu
- Đường, gia vị
Cách làm:
- Rửa thịt thật sạch, thái miếng dày khoảng 1 cm, to bằng hai ngón tay.
- Cho đường vào chảo, khi đường có màu cánh gián thì hòa tan và cho một chút nước lọc vào.
- Cho thịt, gia vị, chút đường và nước vào trộn đều rồi để khoảng 15 phút.
- Gọt vỏ và cắt nhỏ củ cải đường.
- Cho thịt lên bếp đảo đều, cho nước dừa và đậu vào, đảo đều, đậy nắp đun nhỏ lửa cho thịt chín mềm. Khi thịt gần khô thì tắt bếp.
- Thịt ăn với cơm trắng nóng hổi rất ngon. Có thể dùng nước súp để chấm dưa chuột.
Củ đậu xào trứng muối
Nguyên liệu:
- 200g củ đậu
- 4 quả trứng muối
Cách làm:
- Cắt đậu thành thanh dài và luộc trong nước sôi khoảng 30 giây. Hấp chín trứng muối
- Xay nhuyễn với trứng muối.
- Đun nóng dầu ăn trong chảo, cho trứng muối vào chiên đến khi bông xốp thì cho đậu vào đảo nhanh tay khoảng 2 phút là xong.
Nộm củ đậu
Nguyên liệu:
- Củ đậu: 400-500g
- 1 củ cà rốt nhỏ
- 1 miếng bắp cải tím
- 1 củ tỏi, 2 trái ớt, 1 trái chanh
- Rau mùi, 50g lạc.
- Nước mắm, đường.
Cách làm:
- Gọt vỏ và rửa đậu và cà rốt, cắt thành lát mỏng và thái nhỏ. Bắp cải đỏ thái nhỏ, rửa sạch, để ráo nước. Rau mùi nhặt bỏ rễ, lá úa, đập dập, rửa sạch.
- Đậu phộng rang chín, bóc vỏ giã nhỏ. Tỏi bóc vỏ, băm nhuyễn. Rửa sạch và thái lát ớt.
- Pha 1 thìa canh nước mắm, 1,5 thìa canh đường, 1 thìa canh nước cốt chanh, tỏi băm, tiêu bột nêm và nước mắm. Ngoài ra, hãy tùy theo độ mặn của nước mắm và sở thích của bạn mà điều chỉnh tỷ lệ pha chế khi thưởng thức.
- Cho các nguyên liệu (đậu, cà rốt, bắp cải) vào tô lớn và trộn đều. Sau đó cho từ từ nước đã pha ở trên vào nộm và cứ trộn đều để gia vị vừa ăn.
- Cuối cùng cho hành ngò cắt nhỏ, 2/3 lượng đậu phộng rang giã nhỏ ở trên vào trộn đều, cho ra đĩa và rắc phần đậu phộng rang còn lại lên trên.
Xào thịt heo
Nguyên liệu:
- 2 củ đậu
- 150 gr thịt heo
- Nước mắm, bột nêm, bột ngọt, hành tỏi, dầu ăn
Cách làm:
- Gọt vỏ củ, rửa sạch và cắt miếng.
- Thịt heo rửa sạch băm nhuyễn, ướp nước mắm, bột ngọt, hành tỏi băm nhuyễn trong 15 phút.
- Đun nóng dầu trong chảo và xào hành tây cho đến khi thịt mềm, sau đó thêm 1/2 chén nước lạnh cho đến khi đậu mềm.
- Đảo chờ cạn nước mới dập tắt lửa trong bếp
Nấu với canh sườn
Nguyên liệu:
- 1 củ đậu
- 1 củ cà rốt
- 0,5 kg sườn
- Gia vị (bột nêm), nước mắm
Cách làm:
- Đậu phụ bóc vỏ, thái nhỏ như su hào hầm canh.
- Cà rốt gọt vỏ, cắt miếng vừa ăn tùy theo khẩu vị của gia đình.
- Sườn non chần sơ qua nước nóng, rửa sạch, cho vào nồi áp suất ninh nhừ.
- Sau đó cho sườn vào tô. Đậu củ, cà rốt, gia vị (bột gia vị), nước mắm để nêm đậu, phần cà rốt đun lửa vừa là món canh đã hoàn thành.
>> Xem thêm: Củ sen nấu món gì ngon?
Xào tôm
Nguyên liệu:
- 1 – 2 củ đậu
- 10 con tôm tươi, to
- Mộc nhĩ
- Gừng
- Hành lá
- Gia vị
Cách làm:
- Rửa sạch nấm mộc nhĩ trong nước ấm và cắt thành miếng cỡ con tôm.
- Ướp tôm đã bóc vỏ với chút muối và 1 thìa rượu trắng. Cầm tôm trên tay và để khoảng 5 phút trước khi rửa sạch với nước.
- Ướp tôm với gia vị, tiêu, gừng thái chỉ và hành lá đập dập
- Gọt vỏ đậu lăng và cắt chúng thành những miếng vuông nhỏ.
- Bắc chảo lên bếp, cho khoảng 2 thìa dầu ăn rồi cho hành lá hoặc hành khô đã thái mỏng vào xào thơm. Cho tôm, giá đỗ và mộc nhĩ vào nồi, nêm nếm gia vị vừa ăn. Muốn đậm đà thì nêm nước mắm.
Thịt bò xào củ đậu
Nguyên liệu:
- 1 củ đậu
- 150g thịt bò thăn
- Vài củ hành tím
- Hành lá, ngò, dầu hào
Cách làm:
- Đem củ đậu đi gọt vỏ và thái thành miếng vừa ăn. Gọt vỏ, rửa sạch và thái lát hành tím. Rau mùi thái nhỏ.
thịt bò thái lát. - Cho 1/2 thìa dầu hào và 1/2 thìa thịt bò vào trộn đều. Cho 1 thìa dầu ăn vào chảo, đợi dầu sôi thì cho thịt bò vào xào nhanh tay với lửa lớn, chú ý không để thịt bị cháy.
- Cho 1 thìa dầu ăn vào chảo, đợi dầu nóng thì cho hành tím vào phi thơm.
- Khi hành tím dậy mùi thơm thì cho đậu Hà Lan vào xào cùng. Thêm 1 thìa dầu hào và đảo đều. Nếu chảo khô thì cho thêm nước lọc vào khuấy đều cho đậu chín.
- Sau khi củ đậu chín, thêm rau mùi vào chảo. Tiếp tục cho thịt bò đã tắt bếp vào trộn đều thịt, hành, củ đậu 4-5 lần rồi tắt bếp, múc ra tô.
Với các thông tin thú vị trên, Việt Fresh đã giúp bạn học hỏi một số công thức món ăn từ củ đậu. Chúng tôi hi vọng bạn có thể bỏ túi những kiến thức quan trọng trên để có thể ăn cây củ đậu một cách an toàn và hiệu quả nhất. Mỗi ngày một món ăn từ củ đậu sẽ giúp bạn cảm thấy ĐẸP TỰ NHIÊN KHOẺ THEO THỜI GIAN hơn đấy nhé!
Công Ty Cổ Phần Việt Fresh International
Địa chỉ: số 1C đường số 10, Cư xá Đài Ra Đa Phú Lâm, phường 13, quận 6, thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: 090 626 9190
Website: https://befresh.vn/
Gmail: info@thucphamviet.vn
Fanpage: Việt Fresh – Thức Uống Vì Sức Khoẻ Việt
