Cây rẽ quạt là một loại cây dược liệu được lưu truyền phổ biến trong dân gian. Chúng được vận dụng nhiều trong các bài thuốc dân gian bởi công dụng chữa bệnh nổi bật như khả năng kháng viêm, giảm đau đặc biệt có hiệu quả đối với các bệnh về đường hô hấp. Hãy cùng Việt Fresh tìm hiểu những tác dụng của cây rẻ quạt qua bài viết dưới đây nhé!
Cây rẻ quạt là gì?
Cây rẻ quạt là giống cây có nguồn gốc từ Nhật Bản và Trung Quốc, sở dĩ chúng có cái tên rẻ quạt bởi lá của chúng xòe ra như những nan quạt. Ngoài những tác dụng về chữa bệnh cây rẻ quạt còn có thể được sử dụng như một cây cảnh.
Rẻ quạt là cây thuộc giống cây thân thảo có chiều cao khoảng 20-50cm, có bộ rễ dài, mọc bò ở sát mặt đất và có củ phìn to ở phần rễ. Lá của cây rẻ quạt có dạng hình ngọn giáo, chiều dài trung bình khoảng từ 30-40cm, rộng khoảng 2cm, gân lá song song mọc thẳng đứng xen lẫn nhau trên một mặt phẳng. Lá cây mọc xòa ra từ thân chính và tỏa ra theo hình nan quạt.Hoa rẻ quạt thường mọc theo từng chùm, mỗi hoa có 6 cánh mỏng, màu sắc sặc sỡ.
Trong tự nhiên chúng thường mọc hoang ở vùng trung du miền núi Bắc Bộ như ở các tỉnh Lạng Sơn, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình,..Nhưng chúng có thể thích ứng được với mọi điều kiện thời tiết khác nhau.
Cây rẻ quạt có tác dụng gì?
Cây rẻ quạt có vô số công dụng chữa bệnh với nhiều hoạt chất tốt cho sức khỏe điển hình như:
- Tác dụng chống nấm và virus: Trong cây rẻ quạt có các chất có khả năng ức chế víu gây ra những bệnh viêm nhiễm đường hô hấp và nấm da thường gặp.
- Tác dụng tiêu đờm: Cây rẻ quạt khi sắc lên có tác dụng chữa ho tiêu đờm và cải thiện hệ thống hô hấp
- Tác dụng kháng khuẩn: Một số hoạt chất có khả năng ức chế các chủng vi khuẩn như liên cầu tan máu, ho gà và tác dụng yếu với nhóm tụ cầu vàng
- Tác dụng giảm nhiệt: Rẻ quạt có công dụng hạ sốt một cách rõ rệt. Bên cạnh đó, chúng cũng có tính kháng viêm tốt
Công dụng của cây rẻ quạt
Rẻ quạt là loại cây có vị đắng, tính hàn và độc. Tác dụng chính của cây rẻ quạt là kháng khuẩn và chống viêm có tác dụng tốt trong việc chữa đau họng và tẩy tiêu hóa. Đồng thời rẻ quạt còn có tác dụng trong việc tiêu diệt các loại vi khuẩn gây ra tình trạng nấm da.
Cây rẻ quạt trị ho
Cây rẻ quạt thường được ứng dụng nhiều trong y học cổ truyền chúng còn được gọi với một cái tên khác là xạ can, có tính hàn, hơi độc, có vị đắng được quy vào kinh phế và can, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tiêu đờm, lợi tiêu hóa. Rẻ quạt được sử dụng để điều trị các tình trạng viêm, chống oxy hóa , hen suyễn cùng các vấn đề về đường hô hấp như ho, viêm amidan, viêm thanh quản.
Công dụng chống viêm giảm đau
Rẻ quạt theo y học hiện đại đã chứng minh chúng có nhiều hợp chất có tác dụng chống viêm và giảm đau. Thân và rễ của cây rẻ quạt chứa một số thành phần giúp ức chế hoạt động của men polyphenoloxydase có trong máu người điển hình như: iridal-triterpenoid, isoflavonoid và irisflorentin. Polyphenoloxydase tăng cao khi chúng ta gặp vấn đề về các bệnh nhiễm khuẩn như viêm họng cấp, viêm thanh quản,..
Bên cạnh đó, trong rẻ quạt còn chứa một số chất như belamcanda, tectorigenin, tectoridin đây là những hoạt chất quan trọng trong phản ứng kháng viêm. Ngoài ra những hoạt chất này còn có khả năng ức chế một số chủng vi khuẩn . Ta có thể thấy ngoài khả năng giảm đau, kháng viêm thì rẻ quạt còn có khả năng tiêu diệt víu, vi khuẩn liên quan đến vấn đề hô hấp như viêm thanh quản, khản tiếng một cách tự nhiên và an toàn với vi khuẩn có lợi tại đường ruột và niêm mạc hô hấp.
Điều trị viêm amidan
Amidan là bệnh lý gây ra tình trạng viêm họng, hầu họng ,.. những trường hợp này khiến họng bị phìn to và hình thành các hạt với kích thước không đều nhau, dẫn đến cảm giác khó chịu và thường xuyên đau rát cổ học.
Ngoài ra bệnh này nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến ung thư vòm họng. Người bệnh có thể áp dụng theo cách dưới đây
- Cây rửa quạt rửa sạch, nướng chín rồi mang đi giã nát
- Cho hỗn hợp vào bình rồi đậy kín
- Mỗi ngày sử dụng 1g để vệ sinh
Điều trị viêm yết hầu
- Viêm yết hầy là tình trạng cưng đỏ, đau ở cổ gây khó khăn khi nói. Nếu gặp phải tình trạng trên hãy thử áp dụng bài thuốc dưới đây.Sử dụng 10g cây rẻ quạt khô
- 10gam kim ngân hoa, bạc hà
- Cho các nguyên liệu vào nồi và nấu chung với
- Đun cho tới khi cạn nước
Có nên sử dụng rẻ quạt tươi không?
Rẻ quạt là cây có hàm lượng nhỏ chất độc nếu sử dụng sai cách haowcj không biết cách sử dụng có thể dẫn đến tình trạng cơ thể bị nhiễm độc ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu muốn sử dụng rẻ quạt tươi điều cần lưu ý là phải rửa sạch chất nhựa và độc tố bằng nước vo gạo. Thường thì cây rẻ quạt khi dùng ở dạng khô thì sẽ tốt và an toàn hơn so với dùng tươi.
Tham khảo: Công dụng của bạch hoa xà thiệt thảo
Những đối tượng nên sử dụng cây rẻ quạt
Với tình trnajg ô nhiễm môi trường ngày một nghiêm trọng đặc biệt là lượng khói bụi tỏng không khí ngày một gia tăng dẫn đến tình trạng gia tăng số lượng bệnh nhân mắc phải các vấn đề về đường hô hấp và miễn dịch điển hình như viêm họng, đau họng,..Những bệnh này hiện tại vẫn chưa có thuốc đặc trị riêng, tuy nhiên nếu sử dụng kháng sinh tỏng thời gian dài khiến cơ thể gặp phải một số vấn đề khác nhau. Vậy nên dược liệu thiên nhiên là một lựa chọn tuyệt vời và an toàn.
Những đối tượng nên sử dụng cây rẻ quạt điển hình như:
- Phụ nữ bị tắc ti sữa
- Trẻ em bị hen suyễn lâu ngày không khỏi
- Người gặp tình trạng ho kéo dài
- Người bị bí tiểu
Ngoài ra, nếu sử dụng rẻ quạt như một cây cảnh có thể mang lại không khí sạch sẽ, tốt cho sức khỏe bởi chúng có khả năng lọc sạch không khí cao hơn nhiều loại cây khác. Vậy nên chúng ta không chỉ áp dụng rẻ quạt làm thuốc chữa bệnh mà còn có thể sử dụng dúng như một bộ lọc không khí có tác dụng làm đẹp.
Tham khảo: Củ cải trắng có tác dụng gì?
Những lưu ý khi sử dụng cây rẻ quạt
- Không sử dụng rẻ quạt trong thời gian dài vì chúng có thể khiến cơ thể yếu đi và xuất hiện tình trạng rối loạn tiêu hóa
- Không sử dụng rẻ quạt đối với người tỳ hư, dạng hàn
- Không dùng với phụ nữ đang trong thai kì
- Phân biệt thật kĩ giữa cây rẻ quạt và cây hương bài bởi hình dáng khá giống nhau nhưng hương bài lại là loại cây chứa độc tính cho cơ thể và không có tác dụng chữa bệnh
- Kiểm tra tình trạng dược liệu trước khi sử dụng. Nếu trường hợp xuất hiện hư hại, ẩm mốc và có mùi thì không nên sử dụng tiếp
- Cẩn thận trước khi sử dụng để tránh những ảnh hưởng không mong muốn xảy ra.
Cây rẻ quạt là dược liệu quý được ứng dụng nhiều trong đông y có công dụng tốt tỏng việc điều trị bệnh lý liên quan đến sức khỏe con người. Tuy nhiên, phương thuốc nào cũng có thể kèm theo một số tác dụng phụ đi kèm nên khi sử dụng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
