Béo phì là một khái niệm chỉ bệnh lí nguy hiểm của thế kỷ 21. Tỉ lệ mắc bệnh này hiện đang gia tăng nhanh chóng và là hồi chuông đáng báo động cho sức khỏe. Liệu bạn đã biết béo phì là bệnh gì chưa? Loại bệnh này có tác hại như thế nào đối với sức khoẻ của bạn? Đọc bài viết dưới đây của Việt Fresh để cập nhật thêm nhiều thông tin hơn về nó nhé!
Béo phì là gì?
Người béo phì có lượng mỡ thừa dư tích tụ lâu ngày có hại cho sức khỏe. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, thừa cân, béo phì là tình trạng tích tụ mỡ quá mức và bất thường ở một bộ phận hoặc toàn bộ cơ thể, gây nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Béo phì là bệnh mạn tính do cơ thể dư thừa mỡ. Cơ thể chúng ta luôn có một lượng mỡ nhất định cần để dự trữ năng lượng, giữ nhiệt và hấp thụ những chấn động và thể hiện các chức năng khác.
Chỉ số phân loại người béo phì
Chỉ số khối cơ thể (BMI) được dùng để phân loại các bệnh như thừa cân.. Công thức tính chỉ số này rất đơn giản và đưa ra ước tính khá chính xác về lượng mỡ trong cơ thể bạn. Công thức như sau:
Chỉ số BMI = Cân nặng cơ thể / (Chiều cao x chiều cao) = kg/m2
Chỉ số BMI của người béo phì bình thường
Theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), người trưởng thành bình thường bị thừa cân có chỉ số BMI như sau:
- BMI từ 25 – 29.9: Thừa cân ở mức báo động
- BMI từ 30 trở lên: Béo phì
Người thừa cân thường tích tụ mỡ thừa đầu tiên ở những bộ phận sau trên cơ thể: Bụng, eo, đùi, ngực, v.v.
Chỉ số BMI ở trẻ béo phì
- Đối với trẻ em dưới 5 tuổi: Trẻ béo phì hoặc thừa cân có tỉ lệ cân nặng trên mỗi chiều cao lớn hơn hai độ lệch chuẩn trên mức trung bình. Béo phì được định nghĩa là tỷ lệ cân nặng trên chiều cao lớn hơn ba độ lệch chuẩn so với tiêu chí trung bình của WHO về tăng trưởng ở trẻ em.
- Trẻ em từ 5 – 18 tuổi: Trẻ béo phì sẽ có BMI ở độ tuổi cao hơn 1 độ lệch chuẩn so với trung bình tham chiếu tăng trưởng của WHO; béo phì ít nhất 2 độ lệch chuẩn so với trung bình tham chiếu tốc độ tăng trưởng của WHO.
Cơ thể bị thừa cân hay béo phì sẽ có hại như thế nào?
Cân nặng quá khổ trước hết sẽ khiến người bệnh mất tự tin về ngoại hình bản thân, hơn nữa còn gây tăng nguy cơ mắc bệnh lý nguy hiểm. Dưới đây là những yếu tố mà béo phì có thể ảnh hưởng tới tâm lý cũng như sức khỏe người bệnh:
Khiến bạn tự ti, ảnh hưởng sức khoẻ tinh thần
Người thừa cân thường mất tự tin trong giao tiếp hàng ngày, giao tiếp với mọi người xung quanh, dễ bị căng thẳng trước đám đông. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và công việc của bạn.
Nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng cao
Nếu bạn có mức cholesterol trong máu cao, sự hiện diện của chất béo dư thừa có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch của bạn, khiến bạn có khả năng chống lại bệnh tật cao hơn và tăng nguy cơ ung thư. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ giữa béo phì và ung thư trực tràng, tử cung, thực quản, vú và tuyến tiền liệt.
Người béo phì có thể đau xương khớp
Khi cơ thể càng nhiều mỡ, cân nặng càng nhiều thì hệ xương càng phải chịu nhiều áp lực hơn, từ đó dễ bị thoái hóa gây ra các bệnh như loãng xương, đau khớp, gút, tổn thương tủy sống, đau khớp gối… là điều có thể xảy ra.
>>> Xem thêm: Uống nước gì tốt cho xương khớp?
Người béo phì dễ mắc bệnh tim mạch
Mỡ thừa không chỉ tích tụ trong mô, tế bào mà còn tăng cao trong máu của người béo phì khiến bạn gặp phải tình trạng rối loạn mỡ máu. Cholesterol trong máu cao không được kiểm soát có thể nhanh chóng dẫn đến xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
Lâu dần, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu đi khắp cơ thể dẫn đến quá tải. Vì vậy, người béo phì thường mắc các bệnh về tim mạch, đặc biệt ở lứa tuổi trung niên trở lên.
Trẻ béo phì hô hấp khó khăn
Mỡ tích tụ nhiều ở ngực, bụng, cơ hoành có thể gây khó thở ở người thừa cân. Tình trạng ‘khó thở’ nguy hiểm hơn ở bệnh béo phì nặng là nguyên nhân nghiêm trọng hơn gây ra hội chứng Pickwick, khiến bệnh nhân ngừng thở trong khi ngủ và có thể tử vong.
Chức năng hô hấp cũng bị tổn hại do mỡ thừa tích tụ, dẫn đến các triệu chứng như ngủ ngáy, rối loạn hô hấp và ngưng thở khi ngủ.
Gây bệnh đái tháo đường
Béo phì và tiểu đường có mối quan hệ mật thiết với nhau. Người mặc bệnh này có nguy cơ cao bị kháng insulin (hormone điều hòa lượng đường trong máu), đây là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh tiểu đường tuýp 2.
>>> Đọc thêm: Bệnh tiểu đường kiêng ăn gì?
Gây bệnh tiêu hoá
Nguyên nhân là do mỡ tích tụ quá nhiều bám vào các quai ruột cản trở chuyển động và gây táo bón, trĩ. Sự tích tụ lâu dài của phân và chất thải độc hại làm tăng nguy cơ ung thư ruột kết theo thời gian.
Trí nhớ suy giảm
Béo phì làm suy giảm chức năng thần kinh ở cả trẻ em và người lớn. Trẻ thừa cân thường kém linh hoạt và có chỉ số IQ thấp hơn. Người trưởng thành có lượng mỡ tích tụ quá lớn có nhiều nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer và mất trí nhớ.
Rối loạn và suy giảm nội tiết
Tình trạng này ảnh hưởng đến cả nam và nữ, và phụ nữ béo phì có nhiều khả năng có kinh nguyệt không đều, khó thụ thai, buồng trứng đa nang và vô sinh. Khi mang thai, sản phụ cũng dễ bị khó sinh, trẻ sinh ra có thể mắc phải căn bệnh này do di truyền, rối loạn chuyển hóa. Béo phì ở nam giới thường gây ra tình trạng yếu sinh lý, vô sinh, hiếm muộn.
Làm sao để phòng ngừa béo phì?
Có thể bạn chưa biết, béo phì là một tình trạng đáng báo động cho sức khoẻ của bạn. Đây cũng chính là lí do tại sao chúng ta luôn cần duy trì cân nặng để đẩy lùi nguy cơ thừa cân, quá cỡ Để khỏe đẹp, chúng ta cần hiểu thế nào là béo phì, dưới đây chính là những bí kíp giúp bạn kiểm soát cân nặng và phòng ngừa nó một cách hiệu quả nhất.
Sinh hoạt lành mạnh và khoa học
- Giữ bình tĩnh và giảm căng thẳng
- Đừng ngồi quá lâu, hãy đứng dậy vận động hoặc vận động nhẹ mỗi ngày, đặc biệt đối với những ai làm văn phòng
- Kiểm tra cân nặng thường xuyên và điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện
Ăn uống đủ chất, hợp lí
- Ăn uống đầy đủ, đúng giờ, đặc biệt không được bỏ bữa sáng
- Tránh thực phẩm chế biến sẵn, nội tạng động vật, đồ uống có gas, rượu bia
- Ăn nhiều trái cây và rau củ để bổ sung chất xơ
>>> Tham khảo thêm: Ăn chay trường là gì?
Vận động duy trì hàng ngày
- Tạo lập và duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày để giữ thân hình cân đối và hạn chế tích tụ mỡ thừa.
- Đừng vận động động quá sức. Ngoài ra nên tham khảo thêm các chương trình tập luyện phù hợp với thể trạng và thời gian làm việc của bạn.
- Môn thể thao phù hợp: tập gym, yoga, bơi lội, chạy bộ, đi bộ, v.v.
Hy vọng với những chia sẻ vừa rồi sẽ giúp mọi người duy trì cân nặng hiệu quả. Hãy luôn thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, không quá đặt nặng việc giảm cân, cốt lõi là kiểm soát nguy cơ tăng cân để giữ tinh thần thoải mái tránh phải căn bệnh béo phì. Đồng thời, nên kết hợp giữa luyện tập thể thao và ăn đủ chất dinh dưỡng mới là phương pháp đẩy lùi bệnh béo phì hiệu quả nhất!
