Bạch đậu khấu là một thảo dược quen thuộc trong nhiều nền văn hóa trên thế giới. Với vẻ ngoài trắng tinh khôi và mùi thơm dịu nhẹ, thảo mộc này đã trở nên rất phổ biến trong các dịp lễ hội và sự kiện. Tuy nhiên, dược liệu này còn có nhiều giá trị cho sức khỏe khiến nó được sử dụng trong y học truyền thống và hiện đại. Hãy cùng Việt Fresh khám phá về ứng dụng của nó trong cuộc sống hàng ngày nhé
Những thông tin về bạch đậu khấu
Bạch đậu khấu là gì
Nó còn được biết đến với tên khoa học là Amomum cardamomum L và có nhiều tên gọi khác như bạch khấu nhân, đa khấu, đới xác khấu, đậu khấu,…Thảo dược này mọc hoang và được trồng ở nhiều nước như Việt Nam, Thái Lan, Lào,… Ở nước ta, cây này mọc ở những vùng núi cao, nơi có khí hậu mát mẻ như là Lào Cai, Cao Bằng,… Loại cây thảo này chỉ cao khoảng từ 2-3m, sống khá lâu năm. Cụm hoa mọc thành từng bông, hoa có màu trắng.
Cách thu hái, chế biến
Những cây từ 3 năm tuổi trở lên thì mới được thu hoạch và thường nó sẽ được hái vào mùa thu. Thu hoạch khi quả chuyển từ màu xanh sang màu vàng. Sau đó mang đi phơi hoặc sấy khô rồi loại bỏ cuống và tiến hành xông diêm sinh để làm cho vỏ trắng hơn. Khi dùng thì lấy hạt và bỏ vỏ đi và giã nát để sử dụng. Những thành phần của thảo dược này đều có thể dùng để sắc nước hay pha trà,…
Thành phần dinh dưỡng
Với hàm lượng giá trị dinh dưỡng thì bạch đậu khấu được xem là một loại thực phẩm khá an toàn và tốt cho sức khỏe. Dưới đây là những giá trị dinh dưỡng nổi bật của loại thảo mộc này.
- Protein: Đây là một nguồn tuyệt vời cung cấp protein, đặc biệt là trong hạt của cây. Đây là thành phần cấu tạo cơ bắp, giúp phục hồi và tăng cường sức khỏe
- Carbohydrates: Dược liệu này chứa một lượng lớnmin c carbohydrate, cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động.
- Chất xơ: Có một lượng đáng kể chất xơ, giúp hỗ trợ tiêu hóa và tạo cảm giác no lâu hơn.
- Vitamin: Chứa rất nhiều vitamin như vitamin A, C và K. Vitamin A làm tăng sức đề kháng, cải thiện sức khỏe của mắt và da. Vitamin C giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương, tăng cường hệ miễn dịch. Vitamin K thì có khả năng làm tăng độ cứng của xương và giúp cơ thể hấp thụ canxi
- Khoáng chất: Chúng có nhiều khoáng chất như sắt, magiê, kali và canxi. Sắt giúp tạo máu và cung cấp năng lượng cho cơ thể. Magiê và kali thì duy trì sức khỏe của cơ bắp và hệ thần kinh
Lợi ích sức khỏe của bạch đầu khấu
Ngăn ngừa sâu răng
Các nghiên cứu của các nhà khoa học Ấn Độ cho thấy rằng hoạt chất cineole trong thảo dược này có tác dụng sát trùng, tiêu diệt cũng như ức chế các loại vi khuẩn gây bệnh cho răng miệng như là Streptococcus, Candida…Từ xa xưa, bạch đậu khấu đã được sử dụng để trị hôi miệng và tăng cường sức khỏe cho răng miệng. Nó cũng có thể giúp loại bỏ mùi hôi miệng, mang lại hơi thở thơm tho.
Giảm huyết áp
Không có quá nhiều thực phẩm tốt cho tim mạch, hạ huyết áp một cách tự nhiên mà không để lại các tác dụng phụ, và bạch đậu khấu là lựa chọn tốt nhất. Tại Ấn Độ, thảo dược này khá phổ biến, họ thường thêm một lượng nhỏ vào chế độ ăn uống để giúp duy trì huyết áp ổn định hơn. Ngoài ra,nó cũng có chức năng ăng cường việc phân hủy fibrin mà khôn thay đổi lipid máu từ đó giúp ổn định huyết áp
Ngừa ung thư
Trong hạt bạch đậu khấu có chứa những phytochemical tự nhiên giúp chống lại các tác nhân gây bệnh ung thư.Loại thảo quả này được coi là nữ hoàng của các loại gia vị, đứng sau nghệ tây và vani với có tác dụng phòng chống ung thư hiệu quả. Hơn nữa, chúng cũng giúp giảm khả năng gây ung thư ruột kết do có azoxymethane tạo điều kiện tiêu diệt các tế bào khối u hiệu quả
Chống viêm hiệu quả
Dược liệu này được sử dụng khá phổ biến nhằm điều trị viêm họng, buồn nôn hay ngứa họng. Bạch đậu khấu vô cùng giàu hợp chất chống viêm và giúp giảm viêm khi bạn tiếp xúc với những chất lạ. Ngoài ra, thảo mộc này cũng khá nhiều chất chống oxy hóa giúp bảo vệ tế bào và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm.
Cải thiện tiêu hóa
Bạch đậu khấu có chức năng chống lại các vấn đề về tiêu hóa và làm giảm đi số lượng và kích thước của vết loét dạ dày. Công thức từ loại thảo dược này cũng giúp củng cố niêm mạc dạ dày, làm tăng việc thấy thèm ăn và tiết ra nhiều nước bọt nhằm làm dịu dạ dày và ngăn axit. Hơn nữa cũng sẽ ngăn ngừa được các vấn đề như khó tiêu, đau bụng, đầy hơi,…
Tăng cường sức khỏe
Hạt bạch đậu khấu chứa nhiều vitamin C, E và beta-carotene, giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến sức khỏe của hệ miễn dịch. Ngoài ra, nó còn có một chất chống oxy hóa mạnh mẽ có tác dụng tăng cường giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng và sản sinh ra các tế bào miễn dịch nhờ vào thành phần sắt và kẽm.
Những cách dùng bạch đậu khấu hiệu quả
Dùng để pha trà
Trà bạch đậu khấu cực kì phổ biến, bạn chỉ cần sắc thêm với một chút gừng, thanh quế và nước lọc rồi đun sôi lên và thưởng thức là được. Để tăng thêm vị ngon, bạn có thể dùng thêm mật ong và ăn kèm các loại bánh quy. Vì đây là trà có các nguyên liệu từ thiên nhiên tốt cho sức khỏe nên chúng có thể thanh lọc cơ thể, làm mát gan và tiêu hóa dễ hơn. Bên cạnh đó, nó cũng có thể cải thiện tim mạch và giảm cân khá hiệu quả
Dùng làm gia vị
Ấn Độ là xứ sở của các loại gia vị và bạch đậu khấu là một trong các loại gia vị đặc sắc của Ấn Độ. Và nếu thiếu gia vị này thì không thể tạo nên vị trọn vẹn cho món ăn. Thảo quả này có mùi thơm khá nhẹ, vị ngọt và cay nên được nghiền thành bột để làm gia vị nấu ăn hoặc dùng kèm các món tráng miệng. Chúng phổ biến trong nhiều loại bánh mì, bánh nướng, chè, nước
Dùng làm nước hoa
Bởi vì bạch đậu khấu có chứa hương thơm dịu nhẹ tự nhiê nên thảo dược này được chế biến thành những loại tinh dầu để làm nước hoa. Nước hoa này sẽ có hương thơm nhẹ đặc trưng, lưu hương lâu và có mùi hương lôi cuốn. Nước hoa từ dược liệu này không chỉ thơm mà còn giúp bạn thư giãn hiệu quả.
Dùng làm thuốc
- Giải rượu: Đây được coi là những thực phẩm giải rượu tại nhà hiệu quả và an toàn. Đối với những ai hay uống rượu bia thì dùng bạch đậu khấu đun sôi cùng với các loại như cam thảo, gừng để uống nước sẽ giúp thải độc tố và loại bỏ cồn ra khỏi cơ thể hiệu quả
- Chữa nấc cụt: Bạn hãy dùng hạt của loại thảo dược này nghiền nhỏ cùng với những hạt đinh hương để sắc nước uống. Sau mỗi 15-20 phút thì hãy uống tiếp để dứt hẳn tình trạng ợ hơi, nấc cụt
- Chống buồn nôn: Dùng thảo quả này với táo và gừng tươi để giả lấy nước cốt. Lọc bỏ bả lấy nước cốt để hòa chung với nước uống. Uống vào sẽ ngăn ngừa được tình trạng tim đập nhanh, nôn mửa, nhức đầu
- Trị đau dạ dày: Kết hợp dược liệu này cùng với quất hồng, bạch truật và gừng sống. Đem đi sắc lấy nước uống, hãy uống khi nước còn ấm và trước hoặc sau bữa ăn khảong 1 tiếng đồng hồ để trị dứt hẳn việc đau dạ dày, bụng cồn cào, khó chịu
Những thắc mắc thường gặp khi dùng bạch đậu khấu
Mẹ bầu dùng được không?
Phụ nữ khi mang thai có thể dùng loại thảo dược này nhằm bồi bổ thêm nhiều chất dinh dưỡng cho mẹ đồng thời cũng cung cấp hàm lượng dinh dưỡng cần thiết cho sức khỏe và sự phát triển bình thường của thai nhi trong bụng. Bên cạnh đó, nó cũng giúp ngăn ngừa đáng kể nguy cơ dị tật bẩm sinh. Nhưng để an toàn thì bạn hãy tham khảo thêm ý kiến từ các bác sĩ chuyên khoa nhằm sử dụng hợp lý, tránh gặp những dụng phụ làm ảnh hưởng đến sức khỏe
Tác dụng phụ khi dùng là gì?
- Gây dị ứng: Một số người có thể bị dị ứng với những thành phần có trong bạch đậu khấu. Dị ứng có thể gây ra các triệu chứng như mẩn ngứa, phù nề, khó thở, nôn mửa và đau bụng.
- Ảnh hưởng đến huyết áp: Thảo mộc này có thể làm giảm huyết áp, do đó, người bị hạ huyết áp hoặc đang dùng thuốc giảm huyết áp nên thận trọng khi sử dụng.
- Tương tác với thuốc: Mặc dù có nhiều lợi ích nhưng chúng sẽ có thẻ tương tác với một số loại thuốc, bao gồm thuốc giảm đau, thuốc giảm huyết áp, thuốc tiểu đường và thuốc kháng sinh.
- Gây ra độc tính cho thận: Sử dụng quá liều có thể gây ra độc tính thận, do đó, người bị bệnh thận nên thận trọng khi sử dụng
Những lưu ý khi dùng
- Dược liệu này khi tiếp xúc với nhiệt độ trong 1 khoảng thời gian dài sẽ có khả năng làm giảm đi đáng kể tác dụng, do đó khi mà chế biến những bài thuốc với thảo mộc này thì hãy đợi nước sối rồi mới cho nguyên liệu này vào
- Tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng bạch đậu khấu, đặc biệt là nếu bạn đang dùng bất kỳ loại thuốc nào khác hoặc có bệnh lý nghiêm trọng.
- Nên sử dụng thảo dược này trong liều lượng được khuyến cáo. Liều dùng tối đa không được vượt quá 20g mỗi ngày.
- Nên mua thảo mộc này từ các nhà cung cấp đáng tin cậy và tránh sử dụng những sản phẩm chứa các dưỡng chất không rõ nguồn gốc hoặc kémchất lượng.
- Lưu trữ ở nơi khô ráo, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào
- Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào của phản ứng dị ứng hoặc tác dụng phụ khác khi sử dụng nguyên liệu này, hãy ngừng sử dụng ngay lập tức và tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
Với những thông tin vô cùng hữu ích trên thì tóm lại, bạch đậu khấu sẽ là một loại thảo dược có tính năng chữa trị và bảo vệ sức khỏe đa dạng. Do vậy mà chúng được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại. Hy vọng bạn có thể dùng thảo mộc này một cách hiệu quả nhằm đem lại tác dụng bồi bổ cơ thể, giúp bạn khỏe mạnh hơn mỗi ngày.
